Sử dụng corticoid trong việc điều trị các bệnh lý cần có hướng dẫn cụ thể, tuân thủ theo quy tắc y khoa. Nếu không sẽ dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid, gây ra những tổn thương khó có thể phục hồi. Vậy 10 nguyên vàng khi sử dụng corticoid là gì? Hãy cùng tham khảo bài viết sau đây để tìm được câu trả lời bạn nhé.

Corticoid là một trong những loại thuốc chống viêm dạng mạnh, với khả năng chống dị ứng cũng như ức chế miễn dịch. Nó được sử dụng trong việc điều trị các bệnh lý như: viêm khớp dạng thấp, Lupus, hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các cơn gút cấp, thay thế hormone, các phản ứng dị ứng nặng, các bệnh lý về da như: vảy nến, kích ứng do côn trùng đốt, eczema,...

Mặc dù mang lại rất nhiều lợi ích, nhưng nếu sử dụng không đúng cách corticoid có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm. Những nguyên tắc vàng khi sử dụng corticoid có thể kể đến như sau:

1. Chỉ sử dụng corticoid khi có chỉ định của bác sĩ

Đây là thuốc trị bệnh cần có đơn và tư vấn từ bác sĩ, người có chuyên môn. Bởi nếu sử dụng quá liều lượng hay trong thời gian dài có thể gây nguy hại đến sức khỏe. 

Liều dùng của thuốc phụ thuộc vào những yếu tố như: dạng sử dụng thuốc, loại bệnh, mức độ nặng nhẹ,... Điều này cần sự thăm khám và chỉ định của bác sĩ. 

Tuy nhiên, ở Việt Nam, corticoid dưới dạng bôi được điều chế với hàm lượng lớn trong các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc được sử dụng vô cùng bừa bãi. Nhiều người nhẹ dạ cả tin mua và sử dụng dẫn tới tổn thương da như: nổi mụn liên tục, khô da, bong tróc, giãn mao mạch,...

Chỉ sử dụng corticoid khi có chỉ định của bác sĩ

Chỉ sử dụng corticoid khi có chỉ định của bác sĩ

2. Thời gian dùng càng dài tác dụng phụ càng lớn

Một nguyên tắc khi sử dụng corticoid đó chính là sử dụng liều thấp nhất trong thời gian ngắn nhất có thể. Bởi nếu dùng càng lâu, thì tác hại mà thuốc gây ra đối với sức khỏe càng lớn.

Một điều bạn cần lưu ý nữa nếu bạn sử dụng liều lượng thuốc càng nhiều thì hậu quả mà cơ thể phải gánh chịu càng tăng cao.

3. Uống thuốc vào 8 giờ sáng và sử dụng cách ngày 

Trường hợp bạn thuộc dạng bệnh và mức độ cần sử dụng corticoid trong thời gian dài theo chỉ định của bác sĩ, hãy uống thuốc vào buổi sáng, hai ngày/lần.

Đây là cách để giảm tác động của những tác dụng phụ của thuốc đối với các cơ quan trong cơ thể như: tuyến yên- tuyến thượng thận.

Uống thuốc vào buổi sáng cũng phù hợp với đồng hồ sinh học của cơ thể. Vì vào khoảng thời gian từ 4 - 8 giờ sáng, lượng cortisol trong máu đạt ở mức cực đại và giảm dần nên  hạn chế được tác dụng phụ ức chế các cơ quan đã kể trên.

4. Không thể ngừng đột ngột khi dùng corticoid quá 2 tuần

Với những trường hợp sử dụng corticoid quá 2 tuần, nếu muốn ngưng uống thuốc thì không thể dừng một cách đột ngột. Bởi điều này sẽ làm cho cơ thể bị sốc.

Thay vào đó, bạn cần giảm liều dùng của một cách từ từ, đến khi không còn cần đến thuốc nữa. Điều này sẽ giúp cơ thể thích nghi, hạn chế biến chứng suy thượng thận có thể xảy ra.

Riêng việc sử dụng kem bôi có chứa corticoid, bạn cùng áp dụng đúng với nguyên tắc giảm 5. Dừng thuốc được khi sử dụng corticoid dưới 2 tuần

Nếu sử dụng corticoid dưới 2-3 tuần có thể ngừng thuốc đột ngột mà không cần quá trình giảm liều từ từ. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào tình trạng bệnh. Do đó tốt hơn hết hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nhé.

6. Corticoid chỉ điều trị triệu chứng, ít khi chữa khỏi bệnh

Đây là loại thuốc được bác sĩ chỉ định để điều trị các triệu chứng mà bệnh lý gây ra. Hầu như nó không giúp loại bỏ được nguyên nhân cơ bản gây ra bệnh nên không thể dùng để trị dứt điểm hoàn toàn.

Corticoid chỉ điều trị triệu chứng, ít khi chữa khỏi bệnh

Corticoid chỉ điều trị triệu chứng, ít khi chữa khỏi bệnh

Ví dụ như: corticoid được sử dụng để kháng viêm, giảm đau trong các bệnh viêm khớp cấp thấp. Tuy nhiên, chúng không giúp người bệnh điều trị hoàn toàn căn bệnh này. Ngược lại nếu dùng thường xuyên có thể khiến tình trạng bệnh nặng hơn, khiến bệnh nhân bị lệ thuộc vào thuốc.

7. Hạn chế dùng thuốc cho phụ nữ mang thai

Nếu đang trong thời kỳ mang thai, bạn cần thận trọng khi sử dụng corticoid fluor hóa. Bởi nó có thể đi qua nhau thai gây ảnh hưởng đến em bé, có nguy cơ gây suy vỏ thượng thận.

8. Duy trì chế độ ăn thích hợp khi chedùng corticoid

Trong thời gian sử dụng corticoid, để ngăn ngừa các tác dụng phụ có thể xảy ra đối với cơ thể, bạn cần có chế độ ăn cân bằng như hấp thụ ít các thực phẩm chứa đường, mỡ, muối, hay thức ăn có chứa nhiều ion kali và protid.

9. Các đối tượng cần lưu ý khi dùng corticoid

Nếu thuộc các đối tượng sau thì cần lưu ý khi sử dụng loại thuốc này:

  • Người già có nguy cơ gặp các vấn đề về tăng huyết áp và loãng xương.
  • Trẻ em sử dụng corticoid nhiều có thể bị còi cọc khiến bệnh sởi hoặc thủy đậu nhiễm trùng nặng nề hơn so với những trẻ còn lại.
  • Mẹ đang cho con bú cũng nên thận trọng khi uống corticoid bởi nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe nhất là sự phát triển của bé.

10. Thuốc corticoid dạng bôi cũng có thể gây hại nghiêm trọng

Các loại thuốc corticoid bôi người da như: thuốc tra mắt, kem bôi,... nếu dùng không đúng liều lượng, đúng cách có thể khiến thủng giác mạc nếu nặng, nhẹ thì bị tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, teo da, mỏng da, giãn mao mạch,...